What is RTGS : RTGS म्हणजे नेमकं काय?

What is RTGS : बँकेचे व्यवहार करता असताना आरटीजीएस (RTGS) हा शब्द आपण अनेकदा ऐकला असेल. आता हे आरटीजीएस म्हणजे काय? बँक क्षेत्रात आरटीजीएस का महत्वाचं आहे. जाणून घेऊयात…

What is RTGS : आरटीजीएस म्हणजे काय?

आरटीजीएस म्हणजे रिअल टाइम ग्रॉस सेटलमेंट (Real Time Gross Settlement). ही एक मनी ट्रान्सफर सिस्टीम आहे जी एका बँक खात्यातून दुस-या खात्यात रिअल टाइममध्ये आणि एकूण सेटलमेंटच्या आधारावर पैसे हस्तांतरित करते. म्हणजेच आरटीजीएस द्वारे केलेल्या व्यवहारांवर वन-टू-वन म्हणजेच अकाउंट-टू-अकाउंट आधारावर प्रक्रिया केली जाते. म्हणजेच ज्या क्षणाला तुमच्या अकाऊंटमधून रक्कम डेबिट होते त्याच क्षणाला समोरच्या व्यक्तीच्या किंवा संस्थेच्या बँक अकाउंटमध्ये रक्कम क्रेडिट होते म्हणजे जमा होते.

सोप्प्या भाषेत सांगायचं झालं तुम्हाला 2 लाखांहून अधिक रक्कम तुमच्या भागीदाराला किंवा इतर कोणालाही ट्रान्सफर करायची असेल रिअल टाइम ग्रॉस सेटलमेंट (Real Time Gross Settlement) म्हणजेच आरटीजीएस या प्रणालीचा वापर करून पाठवली जाते. आरटीजीएस मार्फत पाठवलेली रक्कम 3 तासाच्यात समोरच्या व्यक्तीच्या बँक अकाउंटमध्ये जमा होते.

हेही वाचा : Accounting Career : अकौंटिंग मध्ये नेमकं काय करियर घडू शकते…?

आरटीजीएस भरण्याची प्रक्रिया काय आहे?

आरटीजीएसमार्फत पैसे पाठवण्यासाठी ग्राहकाला खालील माहिती बँकेला द्यावी लागेल –

• पाठवायची रक्कम.
• डेबिट करण्‍यासाठी खाते क्रमांक.
• लाभार्थी बँक आणि शाखेचे नाव.
• प्राप्त करणाऱ्या शाखेचा IFSC क्रमांक.
• लाभार्थी ग्राहकाचे नाव.
• लाभार्थी ग्राहकाचा खाते क्रमांक.

आरटीजीएस का?

• हे रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया द्वारे (RBI) व्यवस्थापित केले जात असल्याने, आरटीजीएस ही निधी हस्तांतरित करण्याची एक सुरक्षित आणि सुरक्षित पद्धत आहे.
• आरटीजीएसद्वारे केलेल्या व्यवहारांवर कोणतेही अतिरिक्त शुल्क लागू होत नाही.
• आरटीजीएसद्वारे केले जाणारे व्यवहार इंटरनेट बँकिंग वापरून कोठूनही सुरू केले जाऊ शकतात.
• सर्व आरटीजीएस व्यवहार कायदेशीररित्या समर्थित आहेत, त्यामुळे फसवणूक होण्याचा धोका कमी आहे.

आरटीजीएसद्वारे व्यवहार सुरू करताना ‘हे’ मुद्दे विचारात घेतले पाहिजेत-

• तुम्ही आरटीजीएसद्वारे पेमेंट सुरू करण्यापूर्वी, तुम्ही तुमच्या बँकेला लाभार्थीचे नाव, बँक खाते क्रमांक, खाते प्रकार, बँकेचे नाव आणि IFSC कोड याची माहिती देणे आवश्यक आहे.
• RTGS द्वारे हस्तांतरित करता येणारी किमान रक्कम रु. 2,00,000 आहे तर RTGS द्वारे हस्तांतरित करता येणाऱ्या रकमेवर कमाल मर्यादा नाही.
• RTGS द्वारे केलेला व्यवहार स्पष्टपणे ओळखण्यासाठी, प्रत्येक व्यवहाराला एक UTR क्रमांक दिला जातो, जो 22 वर्णांचा कोड असतो, प्रत्येक व्यवहारासाठी Unique असतो.