Indian insurance industry : गेल्या काही वर्षांपासून विम्याची भारतीय बाजारपेठ झपाट्याने वाढत आहे. भारत हा जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला देश आहे आणि भारतात सर्वात जास्त कुटुंब आहेत.
मध्यमवर्गातली लोकांमध्ये जागृती होत असल्याने विमा उत्पादनांची मागणी वाढत आहे. भारतीय इन्शुरन्स इंडस्ट्री (Life Insurance) जीवन विमा आणि नॉन-लाइफ इन्शुरन्समध्ये विभागलेली आहे.
भारतात लाईफ इन्शुरन्स क्षेत्रात, सार्वजनिक आणि खाजगी अशा दोन्ही प्रकारच्या विमाधारकांची संख्या मोठी आहे. पॉलिसीधारकाचा मृत्यू किंवा अपंगत्व आल्यास लाईफ इन्शुरन्स पॉलिसी पॉलिसीधारकांना आणि त्यांच्या कुटुंबियांना आर्थिक संरक्षण देतात. भारतातील काही लोकप्रिय लाईफ इन्शुरन्स उत्पादनांमध्ये टर्म इन्शुरन्स, एंडॉवमेंट स्कीम्स आणि युनिट-लिंक्ड इन्शुरन्स स्कीम (ULIP) यांचा समावेश होतो.
हेही वाचा : Career Opportunities In Insurance Sector : विमा क्षेत्रातील करियर संधी.
नॉन-लाइफ इन्शुरन्स क्षेत्रात, भारतात मोटार विमा (Vehicle Insurance), आरोग्य विमा (Health Insurance), प्रवास विमा (Travel Insurance), गृह विमा (Home Insurance)आणि बरेच काही यासारख्या विविध प्रकारच्या पॉलिसी ऑफर करणाऱ्या विमा कंपन्यांची श्रेणी आहे. विम्याच्या महत्त्वाबाबत जागरूकता वाढल्याने, नॉन-लाइफ इन्शुरन्स क्षेत्रातली मागणीही वाढत आहे.
भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरण (IRDAI) ही भारतातील विमा क्षेत्रासाठी नियामक संस्था म्हणून कार्यरत आहे. मार्केटमध्ये असलेल्या विमा कंपन्या निष्पक्ष आणि पारदर्शक रीतीने काम करत आहेत की नाही आणि पॉलिसीधारक संरक्षित असावेत ह्यावर IRDAI नियंत्रण ठेवून असते.
भारतीय जीवन बीमा निगम (LIC) विषयी थोडे –
- जीवन के साथ भी और जीवन के बाद भी अशी टॅगलाईन असणारी सरकारी मालकीची इन्शुरन्स कंपनी म्हणजे LIC.
- LIC म्हणजे लाइफ इन्शुरन्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया, ही भारतातील सर्वात मोठी सरकारी मालकीची विमा कंपनी आहे. LICची स्थापना 1956 मध्ये 245 विमा कंपन्या आणि भविष्य निर्वाह संस्थांच्या विलीनीकरणाद्वारे झाली.
- एलआयसीच्या स्थापनेपूर्वी भारतातील आयुर्विमा उद्योगात परदेशी कंपन्यांचे वर्चस्व होते. भारतातील लोकांना परवडणारा जीवन विमा देण्यासाठी आणि उद्योगाच्या वाढीला चालना देण्यासाठी भारत सरकारने आयुर्विमा उद्योगाचे राष्ट्रीयीकरण करण्याचा निर्णय घेतला.
- 1956 मध्ये, जीवन विमा निगम कायदा संमत करण्यात आला, ज्याने जीवन विमा उद्योगाचे राष्ट्रीयीकरण आणि भारतीय जीवन विमा महामंडळाची निर्मिती करण्याची तरतूद केली.
- एलआयसीने 1 सप्टेंबर 1956 रोजी 5 झोनल कार्यालये, 33 विभागीय कार्यालये आणि 212 शाखा कार्यालयांसह कामकाज सुरू केले. वर्षानुवर्षे, देशभरात शाखा आणि एजंट्सच्या विशाल जाळ्यासह, भारतीय विमा उद्योगात ते एक मोठे प्रस्थ बनले आहे. आज LICच्या 113 विभागीय कार्यालये आणि जवळपास 2048 शाखा आहेत. LICच्या परदेशातही 14 देशांमध्ये शाखा आहेत. लोकांचे कल्याण हेच आमचे ब्रीद असं काम असणारी LIC अनेकांसाठी तारणहार ठरली आहे.
एकूणच, इन्शुरन्स इंडस्ट्री भारतात चांगलीच विस्तारत आहे.
