Bombay Stock Exchange : बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) हे आशियातील सर्वात जुने स्टॉक एक्सचेंज आणि भारतातील पहिले स्टॉक एक्सचेंज आहे.
1875 मध्ये स्थापन झालेल्या बीएसईने भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या विकासात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.
कॉटन किंग म्हणून ओळखले गेलेले आणि सुरतमध्ये जन्मलेले प्रेमचंद रायचंद ह्यांनी बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंजची (Bombay Stock Exchange) सुरुवात केली.
बीएसईची सुरुवात दलालांचा एक लहानसा गट म्हणून झाली. कालांतराने, एक्सचेंजचा आकार वाढला आणि 20 व्या शतकाच्या सुरुवातीस ते भारतातील प्रमुख स्टॉक एक्सचेंज बनले.
हेही वाचा : Indian Car Industry : भारतीय कार उद्योगातील प्रमुख टप्पे आणि घडामोडींचे विहंगावलोकन.
1956 मध्ये, भारत सरकारने बीएसईचे राष्ट्रीयीकरण केले आणि ते सरकारी नियंत्रणाखाली आणले.
शेअर बाजाराचे नियमन करण्यासाठी आणि फसवणूक किंवा गैरव्यवहाराच्या कोणत्याही घटना टाळण्यासाठी हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.
असे असूनही, बीएसईची वाढ आणि विकास होत राहिली आणि 1990 च्या दशकापर्यंत ते जगातील सर्वात मोठ्या स्टॉक एक्स्चेंजपैकी एक बनले.
बीएसई आता रिलायन्स इंडस्ट्रीज, टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस आणि एचडीएफसी बँकेसह अनेक नामांकित कंपन्यांचे दुसरे घर आहे.
गुंतवणूकदारांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी नाविन्यपूर्ण उत्पादने आणि सेवा सादर करून, भारतीय भांडवली बाजाराच्या विकासामध्ये बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंजने महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.
अलिकडच्या वर्षांत, बीएसईने आपल्या कामकाजाचे आधुनिकीकरण आणि तांत्रिक पायाभूत सुविधा सुधारण्यासाठी महत्त्वपूर्ण प्रयत्न केले आहेत. 2016 मध्ये, BSE ने आपला इलेक्ट्रॉनिक प्लॅटफॉर्म लॉन्च केला, जो BSE-ऑनलाइन ट्रेडिंग सिस्टम (BOLT) म्हणून ओळखला जातो.
बीएसईने शेअर बाजाराची पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी इतर अनेक उपक्रमही सुरू केले आहेत, ज्यात रिअल-टाइम ट्रेडिंग सिस्टीम आणि सेंट्रलाइज्ड क्लिअरिंग आणि सेटलमेंट सिस्टम अश्या गोष्टींचा समावेश आहे.
आज, BSE हे $2 ट्रिलियन पेक्षा जास्त बाजार भांडवलासह, जगातील आघाडीच्या शेअर बाजारांपैकी एक आहे. 2018 सालच्या एका अहवालानुसार जवळपास 6 करोड गुंतवणूकदार शेअर मार्केट मध्ये आज पैसे गुंतवत आहेत.
भारताच्या आर्थिक विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे. व्यवसायांना भांडवल उभारण्यासाठी आणि गुंतवणूकदारांना भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या वाढीमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी एक प्लॅटफॉर्म आहे.