History of Indian Rupee : भारतीय रुपयाचा अनेक शतकांचा समृद्ध असा इतिहास आहे. भारतीय रुपयाच्या इतिहासातील महत्त्वाच्या घटना आणि घडामोडी :
History of Indian Rupee : भारतीय रुपयाचा इतिहास
भारतातील सर्वात जुनी ज्ञात नाणी 6व्या शतकाच्या आसपास महाजनपदांनी जारी केली होती.
ही नाणी चांदी आणि तांब्याची होती आणि त्यांना पंच चिन्हांकित नाणी म्हणून ओळखले जात असे.
मध्ययुगीन काळात, विविध राज्ये आणि साम्राज्यांनी स्वतःची नाणी जारी केली. उदाहरणार्थ, मुघल साम्राज्याने सोने, चांदी आणि तांबे यांची नाणी जारी केली.
1835 मध्ये, ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीने ब्रिटिश भारताचे अधिकृत चलन म्हणून “कंपनी रुपया” सुरू केले. हे सुरुवातीला ब्रिटीश पाउंड स्टर्लिंगशी जोडलेले होते.
1857 च्या उठावानंतर, ब्रिटिश राजसत्तेने ईस्ट इंडिया कंपनीकडून भारताचा थेट ताबा घेतला. भारतीय रुपया ब्रिटिश भारताचे अधिकृत चलन बनले.
1862 मध्ये, भारतीय नाणी कायदा संमत करण्यात आला, ज्याने संपूर्ण भारतात एकसमान नाणी प्रस्थापित केली. रुपयाची 16 आण्यांमध्ये विभागणी करण्यात आली होती, प्रत्येक आण्यामध्ये 4 पैसे होते.
1917 मध्ये, ब्रिटीश सरकारने सुवर्ण विनिमय मानक स्वीकारले, ज्याचा अर्थ भारतीय रुपयाचे मूल्य सोन्याच्या मूल्यावर निश्चित केले गेले.
हे मानक 1931 पर्यंत कायम राहिले, जेव्हा ब्रिटीश सरकारने महामंदीमुळे ते सोडले. 1947 मध्ये भारताला स्वातंत्र्य मिळाले. भारतीय रुपया हे नव्याने स्वतंत्र झालेल्या देशाचे अधिकृत चलन राहिले.
1957 मध्ये, भारतात दशांश प्रणाली लागू करण्यात आली, ज्याचा अर्थ रुपया 100 पैशांमध्ये विभागला गेला.
आज, भारतीय रुपया हे जगातील सर्वाधिक वापरल्या जाणार्‍या चलनांपैकी एक आहे, ज्याचे दैनिक व्यापार $100 अब्ज USD पेक्षा जास्त आहे.
