Foreign Exchange : जागतिक बाजारपेठेत जेथे चलनांची खरेदी आणि विक्री केली जाते त्या प्रकाराला फॉरेक्स म्हणतात.
फॉरेक्स ट्रेडिंगमध्ये चलनांची खरेदी आणि विक्री ही त्यांच्या विनिमय दरातील चढउतारांपासून नफा मिळवण्याच्या उद्देशाने होते.
हे जगातील सर्वात मोठे मार्केट आहे, ज्यामध्ये दररोज जवळपास ट्रिलियन डॉलर्सचा व्यापार होतो. परकीय चलन जोखीम व्यवस्थापन म्हणून ओळखले जाणारे फॉरेक्स मॅनेजमेंट.
चलनातील चढउतारांशी संबंधित जोखीम कमी करण्यासाठी व्यक्ती, व्यवसाय आणि वित्तीय संस्थांद्वारे नियुक्त तंत्रांचा समावेश असतो.
प्रभावी विदेशी मुद्रा व्यवस्थापनाचे उद्दिष्ट प्रतिकूल विनिमय दर हालचालींमुळे होणाऱ्या संभाव्य नुकसानापासून संरक्षण करणे असते. तसेच नफ्याच्या संधींना अनुकूल असे ट्रेडिंग करणे हे असते.
Foreign Exchange : फॉरेक्स व्यवस्थापनामध्ये विविध गोष्टींचा समावेश होतो :
हेजिंग :
हेजिंगमध्ये फॉरवर्ड कॉन्ट्रॅक्ट्स, फ्युचर्स, ऑप्शन्स आणि स्वॅप्स ह्यासारख्या आर्थिक साधनांचा वापर करतात.
प्रतिकूल विनिमय दर हालचालींमुळे होणारे संभाव्य नुकसान ह्या पद्धतीत भरून काढले जाते.
हेही वाचा : Bank Job : IDBI बँकेत 1036 जागांसाठी भरती सुरु; अर्ज कसा आणि कुठे करायचा? जाणून घ्या
हेजिंग करून व्यक्ती किंवा व्यवसाय भविष्यातील व्यवहारांसाठी विशिष्ट विनिमय दर लॉक करू शकतात. चलन जोखीम कमी होण्यासाठी मदत होते.
Foreign Exchange : जोखीम मूल्यांकन
विदेशी मुद्रा व्यवस्थापनामध्ये चलनातील चढउतारांशी संबंधित संभाव्य जोखमींचे मूल्यांकन करणे आणि त्यांचा एखाद्या व्यक्तीच्या किंवा संस्थेच्या आर्थिक स्थितीवर होणारा परिणाम निश्चित करणे समाविष्ट आहे.
यामध्ये आर्थिक निर्देशक, राजकीय घटना आणि विनिमय दरांवर परिणाम करणारे बाजारातील ट्रेंड यासारख्या घटकांचे विश्लेषण करणे समाविष्ट आहे.
Foreign Exchange : एक्सपोजर मॅनेजमेंट
परकीय चलन होल्डिंग्ज, गुंतवणूक किंवा व्यवसाय ऑपरेशन्सशी संबंधित जोखीम ओळखणे आणि त्यांचे प्रमाण निश्चित करणे हा समावेश होतो.
ह्यात मालमत्ता आणि दायित्वांच्या चलनांचे विश्लेषण करणे आणि अस्थिर चलनांचा संपर्क कमी करण्यासाठी धोरणे लागू करणे समाविष्ट आहे.
अंदाज :
अंदाजामध्ये ऐतिहासिक डेटा, बाजारातील ट्रेंड आणि भविष्यातील विनिमय दर हालचालींबद्दल माहितीपूर्ण अंदाज बांधण्यासाठी आर्थिक निर्देशकांचे विश्लेषण करणे समाविष्ट आहे.
अचूक अंदाज फॉरेक्स मॅनेजमेंट संबंधित धोरणात्मक निर्णय घेण्यास मदत करू शकतात.
ह्यामध्ये चलन रूपांतरण किंवा हेजिंग सारख्या गोष्टींचा समावेश आहे.
धोरण अंमलबजावणी :
विदेशी मुद्रा व्यवस्थापनामध्ये चलन जोखीम व्यवस्थापन प्रक्रियांचे मार्गदर्शन करण्यासाठी धोरणे आणि कार्यपद्धती विकसित करणे. त्यांची अंमलबजावणी करणे, हेजिंग धोरणांसाठी मार्गदर्शक तत्त्वे स्थापित करणे.
देखरेख आणि पुनरावलोकन :
चलन बाजारांचे सतत निरीक्षण करणे हे अत्यंत महत्वाची बाबा आहे.
फॉरेक्स मॅनेजमेंट पद्धतींचे नियमित पुनरावलोकन आणि मूल्यमापन सुधारण्यासाठी बदलत्या बाजार परिस्थितीशी जुळवून घेण्यास मदत करतात.
